Rys historyczny Towarzystwa Przyjaciół Fajsławic
Założone 15 sierpnia 1990 roku (dokładnie w 70.- tą rocznicę Cudu nad Wisłą) Towarzystwo Przyjaciół Fajsławic, stara się na miarę swoich możliwości od prawie 30 lat służyć lokalnej społeczności. Początki pracy organizacji nie były łatwe. Trzeba było bowiem zdobywać doświadczenia podpatrując działalność innych towarzystw regionalnych skupionych w Wojewódzkiej Radzie Towarzystw Regionalnych, a co najważniejsze przekonać samorząd gminy do sponsorowania organizacji. Z tych pierwszych lat naszej działalności warto wspomnieć o dobrej współpracy z gminną „Solidarnością” Rolników Indywidualnych, szkołami i kościołem oraz Klubem Inicjatyw Gospodarczych założonym przez śp. Janusza Henryka Stępniaka byłego senatora RP.
W latach 1992 – 93 realizowaliśmy wspólnie z Klubem Inicjatyw Gospodarczych pierwszy nasz program grantowy „Fajsławickiego Uniwersytetu Ludowego” nagrodzony w I edycji konkursu EWG – PHARE Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej „Rozwój inicjatyw lokalnych”.
W 1993 roku w 130. tą rocznicę tragicznej bitwy pod Fajsławicami 24.VIII1863 r. w Powstaniu Styczniowym zorganizowaliśmy konferencję naukową - pokłosiem której była pierwsza nasza książka bazująca na materiałach z w/w konferencji, będąca monografią tej bitwy.
W 1995 roku wydaliśmy drukiem Zarys historii parafii Fajsławice oraz przeprowadzili we współpracy z prof. Dominikiem Fijałkowskim z UMCS w Lublinie dokładną inwentaryzację przyrodniczą gminy Fajsławice. Efektem tej pracy wspieranej finansowo przez EPCE (Europejskie Centrum Edukacji Ekologicznej we Wrocławiu) była wydana w roku następnym książka: Fajsławice gminą ekologiczną. Środowisko przyrodnicze doliny Marianki.
W 1996 roku opracowaliśmy Cmentarze I wojny światowej w gminie Fajsławice. Ponadto przeprowadzili we współpracy ze Strzyżewickim Towarzystwem Regionalnym i WRTR w Lublinie: „I Sejmik Ekologiczny Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny”. Kolejne 3 Sejmiki Ekologiczne regionalistów organizowaliśmy co 3 - 4 lata we współpracy z towarzystwami regionalnymi w Strzyżewicach i Zwierzyńcu. Ich efektami były także wydawnictwa książkowe.
W 1997 roku wydaliśmy kolejne dwie ważne dla społeczności lokalnej książki: Pośród ogródeńka (Monografię Zespołu Śpiewaczego i Kapeli z Siedlisk) oraz Bohaterowie cichego frontu. Okupacja niemiecka i ruch oporu 1939 -1944 w gm. Fajsławice. Z przedsięwzięć pozawydawniczych warto wspomnieć o dużej akcji zadrzewiania gminy, dzięki środkom uzyskanym w konkursach SGP / GEF (Programu Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska) i WFOŚiGW w Lublinie.
Od 1998 roku rozpoczęliśmy organizowanie corocznych kwest cmentarnych za które do chwili obecnej przeprowadziliśmy renowację kilku nagrobków o znaczeniu historycznym bądź architektonicznym oraz budowę kamiennej drogi na stary cmentarz parafialny. Także od tego roku z inicjatywy ks. proboszcza Władysława Wójtowicza organizowaliśmy niemal corocznie tzw. "Zielniki Fajsławickie" promujące miejscowe zielarstwo, ziołolecznictwo, ekologię - w połączeniu z "białymi niedzielami", sportem i występami artystycznymi.
W kolejnych latach działalności wydaliśmy drukiem m. in.: Stary cmentarz parafialny w Fajsławicach (2002), Trasę turystyczno – edukacyjną "Dolina Marianki" (2005), "Miejsca pamięci powstania styczniowego w woj. lubelskim" (2007), "Zarys dziejów parafii Fajsławice" (2007), 9 tomików wierszy... Podsumowując samą tylko działalność wydawniczą organizacji (w sumie 34 wydanych tytułów różnorodnych niekomercyjnych, niedochodowych, niskonakładowych książek) stwierdzić można, że jest to znaczące nawet w skali krajowej osiągnięcie - nie tylko służące lokalnej społeczności, ale przede wszystkim promujące gminę Fajsławice i powiat krasnostawski.
Nasze ważniejsze inicjatywy w ostatnich kilkunastu latach to m. in.:
- inwentaryzacja miejsc pamięci Powstania Styczniowego w województwie lubelskim,
- inwentaryzacja pomników i miejsc pamięci narodowej przy szosie Warszawa – Lwów (od Ryk do Hrebennego w woj. lubelskim),
- 4 krajowe konferencje „drzew papieskich”, wraz z inicjatywą drzew zimozielonych pamięci św. Jana Pawła polegającą na wyhodowaniu kilku tysięcy sadzonek 12 gatunków drzew iglastych z nasion wielokrotnie święconych podczas pielgrzymki kanonizacyjnej w kwietniu 2014 roku (o w/w inicjatywie wyraził swoje uznanie potwierdzając to na piśmie Ojciec Święty papież Franciszek),
- konferencje popularnonaukowe historyczne związane z historią parafii, Powstaniem Styczniowym, bitwą pod Fajsławicami 24 VIII 1863 roku, powtórzonymi wyborami do GRN w 1984/85 roku (pierwszy taki przypadek w bloku „państw socjalistycznych”).. Ostatnia z takich konferencji historycznych w kwietniu 2017 roku nosiła tytuł: „Zbrodni ludobójstwa Polaków na Wołyniu nie możemy zapomnieć”,
- spektakle teatralne w reż. Pani Barbary Dobrzyńskiej znanego Teatru Fijewskich z Warszawy w 2017 r. w Woli Idzikowskiej i Chełmie, za środki z Urzędu ds. Kombatantów,
- realizacja projektu „Mobilne Muzeum Bitwy pod Fajsławicami i Powstania Styczniowego w woj. lubelskim”,
- rajd rowerowy drogami bitwy fajsławickiej 1863 roku,
- realizacja projektu pt. „Fajsławice. Zróbmy coś razem. Łączy nas zielarstwo”,
- różnotematyczne wystawy fotograficzne dotyczące gminy i województwa,
- organizacja lub współorganizacja na terenie gminy obchodów ważnych rocznic, festynów, dożynek parafialnych i gminnych, jubileuszy zespołów śpiewaczych, dorocznych spotkań opłatkowych, oraz udział towarzystwa w pracach: Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych w Lublinie, Wojewódzkiego Komitetu Pamięci Walk i Męczeństwa, Lokalnej Grupy Działania „Krasnystaw Plus”.
Towarzystwo ma swój „hymn” autorstwa Adama Polskiego pod nazwą: „ Polonez Fajsławicki”. Powstał on w sierpniu 1992 roku z inspiracji Franciszka Czesława Kwiecińskiego (ówczesnego prezesa Towarzystwa Przyjaciół Krzczonowa znanego dyrygenta, kompozytora i pszczelarza), który wraz ze swoją narzeczoną przybył na inaugurację Fajsławickiego Uniwersytetu Ludowego, i później opracował muzykę i zapis nutowy tego utworu na głos z fortepianem. Oto jego słowa:.
Ziemio nasza Fajsławicka
cząstko starej Polski Piastów…
Ziemio żyzna, ziemio śliczna!
żywy skansen dawnych czasów.
Ref. Tobie ziemio hymn śpiewamy,
dziękujemy za twe plony…
serca nasze Ci składamy –
zostań ziemio nie skażona
Ziemio krzyży, kaplic, figur,
krajobrazów, ziół i lasów,
źródeł wodnych, starorzeczy,
obyczajów przebogatych.
Ref. Tobie ziemio…
Ziemio wiary katolickiej
Ziemio zrywów narodowych:
Powstań w styczniu, powstań w sierpniu…
Ziemio! – Polski Lud zachowaj!
Ref. Tobie ziemio…
Fajsławicki hymn śpiewamy!
Fajsławice rozsławiamy!
Regionalizm niech nam żyje
Zielnej Matce cześć składajmy!
Działalność Towarzystwa Przyjaciół Fajsławic tak jak wielu innych podobnych do naszego towarzystw regionalnych o charakterze miłośniczym - opiera się na pracy społecznej ogółu członków. Nigdy nikogo nie zatrudnialiśmy, osiągane przychody przeznaczamy w całości na realizację celów statutowych zwłaszcza z zakresu kultury. Współpracujemy ściśle z miejscowymi szkołami, samorządem, innymi działającymi w gminie organizacjami, proboszczami parafii w Fajsławicach i Siedliskach. Od 1997 roku rozliczamy się rocznymi sprawozdaniami finansowymi z Urzędem Skarbowym w Krasnymstawie. Mamy wpis do rejestru stowarzyszeń Krajowego Rejestru Sądowego, przyznany organizacji Nr: KRS, Regon, NIP, własne konto bankowe w BS Krasnystaw Oddz. Fajsławice.
W dniu 27 stycznia 2019 roku na VII Walnym Zebraniu Sprawozdawczo – Wyborczym TPF wybrano nowy Zarząd i Komisję Rewizyjną. Postanowiliśmy, że podejmiemy starania o przyznanie nam statusu organizacji pożytku publicznego (OPP), wprowadzając odpowiednie uchwały i zmiany w statucie. Wierzymy, że starania nasze w najbliższym czasie zakończą się sukcesem, dzięki czemu staniemy się pierwszą w historii gminy Fajsławice organizacją ze statusem OPP. Jesteśmy przekonani co do zasadności i sensu tych naszych starań, ale zdajemy sobie też w pełni sprawę ze zwiększonych od nas wymagań „w polityce finansowej i rachunkowości organizacji”, w „polityce informacyjnej i promocyjnej”, w podejmowaniu nowych, nawet jeszcze ambitniejszych inicjatyw statutowych. Wychodząc, niejako „na przeciwko tym wymaganiom” tworzymy, a w zasadzie reaktywujemy po kilkuletnim zawieszeniu – niniejszą, nową bardziej rozbudowaną stronę internetową TPF, w nowym układzie tematów i zakładek.
Kończąc tą charakterystykę naszego stowarzyszenia pragnę podziękować za społeczny wkład pracy wszystkim naszym członkom, sympatykom, wolontariuszom, a za długoletnie wspieranie finansowe wszystkim życzliwym nam sponsorom. Tak to się jakoś złożyło, tak szybko przemijał ten czas... iż od 15 sierpnia 1990 roku (to jest zebrania założycielskiego w dawnej sali kina Urzędu Gminy Fajsławice) mam zaszczyt pełnić społeczną funkcję prezesa TPF. Wielki to dla mnie honor i bez wątpienia dana łaska od Tych co kierują naszym życiem i losem (na którą nie zasługuję), że w przeciągu zaledwie tych trzech mijających dziesięcioleci dane mi było współpracować z kilkudziesięcioma wspaniałymi osobami. Z osób już nie żyjących przychodzi mi potrzeba wymienienia w tym miejscu: sen. Janusza Henryka Stępniaka, Józefa Janiaka, prof. Dominika Fijałkowskiego, Alfredy Lipa, Józefa Wójcika...
Szczególny dług wdzięczności zaciągaliśmy u naszych czterech członków honorowych (wymienionych w odrębnej zakładce), księży kanoników, proboszczów fajsławickiej parafii (Franciszka Haładyja, Władysława Wójtowicza, Andrzeja Domańskiego), dyrektorów Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Fajsławicach (Janusza Pędzisza, Mieczysława Palucha), wobec Pana mgr Wiesława Kaczkowskiego i innych pracowników Oficyny Wydawniczej Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie, oraz Pana Stanisława Filasa z drukarni „Wschód” - dzięki pomocy których udało się realizować wydawnictwa książkowe…
Jak wartościowe są nasze publikacje książkowe, a także zróżnicowane tematycznie inicjatywy pozawydawnicze – ocenę pozostawiamy innym. W zakładkach umieszczamy jedynie wybrane, bardzo fragmentaryczne materiały z niektórych inicjatyw (programy, banery, zdjęcia, fragmenty video, fragmenty sprawozdań, itp.), Szkoda, że z kilku bardzo wartościowych naszym zdaniem konferencji z braku środków nie sporządzaliśmy wydawnictw pokonferencyjnych. Być może zasadne byłoby też przybliżenie dotychczasowej działalności TPF w odrębnym, okazjonalnym przygotowywanym na 30 - lecie wydawnictwie książkowym, czy też pracy licencjackiej, bądź magisterskiej. Tam też można byłoby pełniej zaprezentować to co jest pominięte na naszej stronie internetowej, a za co wszystkich zainteresowanych przepraszam …
mgr Adam Polski - prezes Tow. Przyj. Fajsławic
Źródło :